Zmienne

Zmienne służą do przechowywania wartości. Zmienną możesz sobie wyobrazić jako pojemnik, w którym mieści się dokładnie jedna rzecz. Ten pojemnik ma na sobie etykietę, która jest nazwą zmiennej. Pojemnik jest zazwyczaj zamknięty, otwiera się jedynie wtedy, gdy wypowiesz napis na etykiecie. Do zmiennych możesz przypisać wartości różnego typu, a operacja tworzenia zmiennej nazywa się deklaracją.

Jak stworzyć zmienną?

W JavaScript zmienną tworzymy używając słowa kluczowegovar (ang. variable)Po słowievarznajduje się nazwa zmiennej. Spójrz na przykład poniżej:

var name = " ";

W ten sposób utworzyliśmy zmiennąx.

W niektórych językach, określanych jako statycznie typowane, wymagane jest podanie typu zmiennej podczas jej definicji. Tworząc zmienne w JavaScript nie musimy podawać ich typu.

Jest to język dynamicznie typowany, co oznacza, że typ zmiennej może zmieniać się w czasie działania programu i nie musi być przez nas narzucony.

Aby wyświetlić wartość w terminalu, będziemy używać metodyconsole.log(). W miejsce () należy wstawić wyrażenie lub wartość, którą chcemy wypisać.

Instrukcja przypisania

Instrukcja przypisania służy do nadania początkowej wartości zmiennej lub zmiana jej wartości.

Robi się to poprzez wykorzystanie znaku równości (=) pomiędzy nazwą zmiennej, a jej wartością.

Po lewej stronie zapisujemy zmienną, a po prawej wartość jaka ma zostać jej nadana.

Deklaracja zmiennej, bez przypisania wartości:

var zmienna;

Deklaracja zmiennej, z nadaniem jej wartości początkowej:

var zmienna = 'jestem zmienna z wartością string';

Deklaracja wielu zmiennych na raz:

var zmienna,

zmienna2 = 19,

zmienna3;

Poniższy przykład ilustruje przypisanie wartości typuInteger,StringorazBoolean.

var foo = 12;

// foo ma wartość: 12;

var string = 'test';

// string ma wartość: 'test';

var isSomething = true;

// isSomething ma wartość: true

W dalszej części (Typy danych) poznasz dodatkowe właściwości tej instrukcji.

Dobre praktyki przy tworzeniu zmiennych

Gdzie umieszczać zmienne

Zmienne staraj się umieszczać na początku skryptu lub funkcji.

Dozwolone nazwy

W poprzednim przykładzie widziałaś znak_w nazwie zmiennej. Użyliśmy go dlatego, że nazwy zmiennych nie mogą zawierać spacji i zamiast nich wstawiliśmy podkreślenie_

Innym ze sposobów stworzenia nazwy zmiennej, która składa się z kilku słów jest użycie wielkich liter, aby oznaczyć kolejny człon w nazwie zmiennej. Na przykład:

JavaScript zawiera kilkanaście słów, których nie możemy użyć jako nazw zmiennych. Są to tak zwane zastrzeżone słowa kluczowe, które mają specjalne znaczenie. Jednym z takich słów jest poznane już przez nasvar. Oto cała lista tego typu słów:

!!!!!!!!!!!!!!

Lista jest dość długa, dlatego nie ma sensu uczyć się jej na pamięć.

Musisz jednak wiedzieć, że zastrzeżone słowa kluczowe istnieją i w przypadku, gdy Twój program będzie zwracał błąd dotyczący użycia niedozwolonej nazwy, warto sprawdzić, czy Twoja nazwa się na niej znajduje.

Wartość domyślna

Jeśli to tylko możliwe, nadawaj zmiennym wartość początkową. Ta wartość może potem posłużyć jako wartość domyślna. Unikniesz w ten sposób potencjalnych błędów z wyświetlaniem wartościundefined.

Deklaruj kilka zmiennych na raz - nie ma co się rozdrabniać - możemy napisać słowo kluczowevartylko raz, a następnie umieścić listę zmiennych jedna pod drugą, oddzielonych przecinkami - to znacznie zwiększy czytelność kodu.

Zasięg zmiennych

Zasięg zmiennej to obszar kodu w którym można używać danej zmiennej. Obszar ten zależy od miejsca zdefiniowania danej zmiennej. Jeśli korzystałaś już z innych języków programowania, to pewnie jesteś przyzwyczajona, może nawet nieświadomie, do zasięgu blokowego. Czyli jeśli zmienna jest zdefiniowana wewnątrz bloku kodu (ograniczonego najczęściej znakami{i}), to zmienna ta jest dostępna tylko wewnątrz tego bloku.

W JavaScript sprawa ta wygląda nieco inaczej.Zmienne w tym języku mają zasięg funkcji, lub jeśli są zdefiniowane poza funkcją, to zasięg globalny.

Istnienie zasięgu funkcji oznacza to, że jeśli zdefiniujemy zmienną np. wewnątrz bloku instrukcjiif, to zmienna ta i tak będzie dostępna wewnątrz całej funkcji. Biorąc pod uwagę takie działanie, wszystkie zmienne używane w danej funkcji, warto zdefiniować już na samym jej początku.

Jeśli jeszcze nie wiesz czym są funkcje, nie przejmuj się. Poznasz je w dalszej części kursu.

Wracając do definiowania zmiennych, warto wspomnieć, że możliwe jest też definiowanie zmiennych bez użycia instrukcjivar.

x = 12;

Po takiej instrukcji zostanie również utworzona zmienna, w tym przypadku x zawierająca wartość 12. Taka zmienna, niezależnie od miejsca zdefiniowania, zostaje zmienną globalną, czyli jest dostępna w dowolnym miejscu naszego programu. Zmiennych takich trzeba jak najbardziej unikać.

Sprawdzenie typu zmiennej

W JS występują typy danych, które są one dynamicznie przypisywane do zmiennych podczas wykonywania programu. Stosując takie podejście pojawia się pytanie, jak rozpoznać typ zmiennej na danym etapie wykonywania programu. W JavaScript służy do tego operatortypeof.

var wiek = 30;

console.log(typeof wiek);

W tym przypadku zostanie zwrócona wartość"number"

Stwórz zmiennąfajnaZmienna. Najpierw przypisz do niej swoje imię i wypisz je na ekran. Następnie nadpisz zawartość tej zmiennej, przypisując do niej swój wiek (pamiętaj aby zapisać go jako typnumber). Wypisz jeszcze raz zmienną, aby przekonać się, że zmienna została nadpisana.

Przykładowy rezultat działania programu:

var fajnaZmienna;

fajnaZmienna = "Ania";

console.log(fajnaZmienna)

fajnaZmienna = 99;

console.log(fajnaZmienna);

Stwórz zmiennąfajnaZmienna. Najpierw przypisz do niej swoje imię i wyświetl typ zmiennej. Następnie nadpisz zawartość tej zmiennej, przypisując do niej swój wiek. Wypisz kolejny raz typ zmiennejfajnaZmienna.

var fajnaZmienna;

fajnaZmienna = "Ania";

console.log(typeof fajnaZmienna)

fajnaZmienna = 99;

console.log(typeof fajnaZmienna);

undefined

W JavaScript zmienna, zanim zostanie przypisana do niej wartość, posiada wartość domyślnąundefined.

var person;

console.log(person); // undefined

null

nullsłuży do wskazywania, że zmienna nie odnosi się do prawidłowych danych.nulljest specjalną wartością oznaczającą 'wartość nieustaloną'. Natomiastundefinedoznacza, że dany obiekt nie istnieje, nie został nawet nigdzie zadeklarowany lub nie została nadana mu wartość.